Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) był strategicznym partnerem XXXIV Szkoły Eksploatacji Podziemnej (SEP) – najważniejszej konferencji środowiska górniczego w Polsce. Współpraca PIG-PIB z SEP to kolejny krok w kierunku cyfrowej transformacji sektora surowcowego, w którym nowoczesna geoinformacja i zaawansowane technologie modelowania danych geologicznych odgrywają kluczową rolę w przygotowaniu bezpiecznych procesów eksploatacyjnych i rekultywacyjnych. Wydarzenie odbyło się w dniach 24-26 lutego 2025 r. w Krakowie.
Uczestnicy wydarzenia (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
PIG-PIB w centrum kluczowych debat na temat przyszłości górnictwa
Podczas SEP 2025 przedstawiciele PIG-PIB zaprezentowali kluczowe referaty, które wpisują się w strategię cyfrowej transformacji sektora górniczego w Polsce. Prezentacje przedstawili:
- Joanna Fajfer, Michał Rolka: Practical aspects of the use of machine learning on the example of evaluation mining and processing heaps after iron ore exploitation in the Częstochowa region,
- Janusz Jureczka: Unijne regulacje dotyczące emisji metanu w górnictwie węgla,
- Zbigniew Kaczorowski, Marcin Pasternak: Model hydrogeologiczny GZW dla oceny wpływu działalności górniczej na wody podziemne,
- Dominik Krasowski: Raport "Cyberbezpieczeństwo w górnictwie – rok 2024",
- Zbigniew Małolepszy: Zintegrowane dane geologiczno-górnicze GZW w Centralnej Bazie Danych Geologicznych,
- Zbigniew Małolepszy: Udostępnianie trójwymiarowych modeli geologicznych w przeglądarce Geo3D - od złoża po cały kraj,
- Lidia Razowska-Jaworek, Małgorzata Woźnicka, Piotr Herbich, Monika Połujan-Kowalczyk, Katarzyna Rozkosz: Zmiana metodyki bilansowania Jednolitych Części Wód Podziemnych w kontekście działalności zakładów górniczych w GZW,
- Marta Składowska, Janusz Jureczka: Złożoność warunków geologiczno-górniczych GZW, a ocena wpływu działalności górniczej na wody podziemne.
Wystąpienie dr. Janusza Jureczki z Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB (fot. Jarosław Mgłosiek)
Dr Zbigniew Małolepszy (PIG-PIB) w swoich wystąpieniach zaprezentował kompleksową integrację danych geologicznych i górniczych dla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). Omówił zalety wprowadzenia przez PIG - PIB jednolitych standardów geodezyjnych i nowoczesnych narzędzi analitycznych, takich jak WellMatch, które usprawniają zarządzanie informacją geologiczną oraz zwiększa jej dostępność dla administracji państwowej, górnictwa i sektora naukowego.
Wystąpienie dr. Zbigniewa Małolepszego (fot. Aleksandra Czul)
Dużym zainteresowaniem przyjęta została przez zebranych również druga prezentacja, pokazująca sposób udostępniania trójwymiarowych modeli geologicznych w przeglądarce Geo3D, technologii intensywnie rozwijanej aktualnie przez PIG-PIB. Przypomnijmy: przeglądarka Geo3D umożliwia interaktywną analizę warunków geologicznych w formie modeli 3D, obejmujących zarówno poszczególne złoża, jak i obszary o znaczeniu krajowym. To narzędzie wpisuje się w potrzeby nowoczesnej gospodarki surowcowej i znacząco usprawnia procesy decyzyjne w górnictwie.
- Udostępnianie danych geologicznych w formie interaktywnych modeli 3D to przyszłość geologii i górnictwa. Dzięki Geo3D specjaliści mogą w prosty sposób analizować warunki geologiczne na różnych poziomach szczegółowości, co zwiększa precyzję decyzji inwestycyjnych i naukowych” – podkreślił dr Zbigniew Małolepszy.
O praktycznych aspektach wykorzystania uczenia maszynowego na przykładzie oceny hałd pogórniczych po eksploatacji rud żelaza w rejonie częstochowskim w swoim wystąpieniu mówiła dr Joanna Fajfer (PIG-PIB). Prezentacja wygłoszona w sesji „Urban-Industrial Novel Ecosystems as a Foundation of the Modern Economy and Development” spotkała się z dużym zainteresowaniem międzynarodowego grona słuchaczy i dotyczyła innowacyjnych metod analizy hałd pogórniczych w kontekście ich potencjału surowcowego. Dzięki wykorzystaniu przez naukowców PIG PIB algorytmów uczenia maszynowego możliwe jest bardziej precyzyjne określenie wartości zgromadzonych tam surowców oraz efektywne planowanie ich potencjalnego zagospodarowania.
- Zastosowanie algorytmów sztucznej inteligencji pozwala na identyfikację najbardziej wartościowych frakcji surowcowych w hałdach pogórniczych, co stanowi kluczowy element gospodarki o obiegu zamkniętym – zaznaczyła Joanna Fajfer.
Nowoczesna geologia wspiera transformację górnictwa
PIG-PIB jako Państwowa Służba Geologiczna aktywnie angażuje się w modernizację sektora górniczego, dostarczając narzędzia analityczne niezbędne do przewidywania i minimalizacji zagrożeń wynikających z eksploatacji i likwidacji kopalń.
- Chcemy być bliżej transformacji górnictwa i aktywnie wspierać sektor surowcowy w zakresie zarządzania zasobami i bezpieczeństwa geologicznego. Dzięki cyfrowym rozwiązaniom PIG-PIB dostarcza dane kluczowe dla podejmowania strategicznych decyzji dotyczących przyszłości górnictwa i energetyki – podkreślił prof. dr hab. Krzysztof Szamałek, Dyrektor PIG-PIB.
Dyrektor PIG-PIB prof. dr hab. Krzysztof Szamałek (z prawej) podczas swojego wystąpienia (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Uczestnicy wydarzenia (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Jednym z prelegentów, a zarazem Sekretarzem Generalnym Komitetu Organizacyjnego Szkoły Eksploatacji Podziemnej był dr inż. Artur Dyczko, dyrektor Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Sala konferencyjna podczas jednego z wystąpień (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Dyrektor PIG-PIB prof. dr hab. Krzysztof Szamałek (z prawej) podczas jednej z sesji Szkoły Eksploatacji Podziemnej (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Wystąpienie Głównego Geologa Kraju prof. dr hab. Krzysztofa Galosa (fot. Grzegorz Łyko, Archiwum Szkoły Eksploatacji Podziemnej)
Udział w SEP 2025 to kolejny krok w kierunku cyfrowej transformacji PIG-PIB oraz rozwijania nowoczesnych metod monitorowania, analizy i udostępniania danych geologicznych dla administracji publicznej, przemysłu i społeczeństwa.
PIG-PIB na uroczystej sesji w Teatrze Słowackiego otrzymał nagrodę dla Partnerów SEP 2025, którą z rąk organizatorów odebrała Dyrektor Olimipa Kozłowska (pierwsza z prawej) (fot. Aleksandra Czul)
W trakcie całego spotkania na kilkunastu ekranach rozmieszczonych nie tylko w lobby konferencyjnym, ale i w każdej z pięciu sal referatowych był prezentowany najnowszy film PIG-PIB pt. Kartografia Geologiczna 3D. Film wyświetlany był w pętli z materiałami innych partnerów.
Jesteśmy przekonani, że każdy z uczestników spotkania zapoznał się bardzo dokładnie z zaprezentowanymi, innowacyjnymi pracami prowadzonymi w PIG-PIB.
Tekst: Leszek Maliniwski www.sep.pl, Zbigniew Małolepszy, Aleksandra Czul