24 kwietnia 2025 r. w Warszawie Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) oraz Politechnika Warszawska (PW) rozpoczęły strategiczną współpracę na rzecz cyfrowej transformacji państwowej służby geologicznej. Jej fundamentem jest projekt e-Geologia, przygotowany wspólnie przez PIG-PIB i Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych PW, złożony już do Ministerstwa Cyfryzacji w ramach Komitetu Rady Ministrów ds. Cyfryzacji (KRMC). Projekt odpowiada na zadanie: „Wysoka jakość i dostępność e-usług publicznych”, kładąc nacisk na zaawansowaną analitykę danych, bezpieczeństwo cyfrowe oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) do wsparcia państwowej polityki surowcowej. Projekt ten wypełnia treścią planowane przez głównego geologa kraju prof. dr hab. Krzysztofa Galosa zmiany w funkcjonowaniu polskiej administracji geologicznej.
Sygnatariusze porozumienia. Od lewej: prof. dr hab. inż. Mariusz Malinowski, Prorektor PW ds. nauki; prof. dr hab. Krzysztof Szamałek, Dyrektor PIG-PIB
W obliczu rosnących napięć geopolitycznych oraz coraz większej presji na bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej, PIG-PIB i PW zawarły porozumienie, którego celem jest wdrożenie innowacyjnych, cyfrowych usług publicznych służących ochronie zasobów geologicznych i budowie nowoczesnej infrastruktury bezpieczeństwa surowcowego państwa.
Współpraca koncentruje się na wykorzystaniu sztucznej inteligencji jako fundamentu cyfrowej transformacji państwowej służby geologicznej. Nowa generacja algorytmów ma wspierać zautomatyzowane przetwarzanie danych geologicznych, prognozowanie ryzyk środowiskowych, ocenę dostępności surowców strategicznych oraz oferować wsparcie w sytuacjach kryzysowych. Jednocześnie, istotnym aspektem partnerstwa jest rozwój komponentów cyberbezpieczeństwa, niezbędnych dla zapewnienia integralności i dostępności kluczowych zasobów informacyjnych państwa.
– Cyfrowe bezpieczeństwo zasobów surowcowych staje się dziś równie ważne, jak ich fizyczne zabezpieczenie. Wspólnie z Politechniką Warszawską tworzymy architekturę cyfrowej odporności państwa – powiedział prof. dr hab. Krzysztof Szamałek, Dyrektor PIG-PIB. – To nie jest deklaracja, ale początek realnych działań – potwierdzonych dziś podpisaną umową i złożonym już projektem do Ministerstwa Cyfryzacji.
Projekt zakłada budowę nowoczesnej platformy cyfrowej integrującej dane geologiczne, środowiskowe i surowcowe z systemami administracji publicznej. Kluczowym elementem tej architektury będzie wykorzystanie Węzła Krajowego – strategicznego komponentu infrastruktury cyfrowej państwa. Węzeł umożliwi bezpieczną, standaryzowaną i interoperacyjną wymianę danych między instytucjami publicznymi, przedsiębiorstwami i obywatelami. To techniczne serce przyszłej platformy eGeologia i planowanych usług analityczno-operacyjnych wspierających zarządzanie ryzykiem i bezpieczeństwem energetycznym kraju.
Umowę podpisali prof. dr hab. Krzysztof Szamałek, Dyrektor PIG-PIB, oraz prof. dr hab. inż. Mariusz Malinowski, Prorektor PW ds. nauki. Strony zadeklarowały długofalową współpracę obejmującą m.in.: staże i praktyki dla studentów, tworzenie wspólnych zespołów badawczych, komercjalizację technologii oraz rozwój komponentów bezpieczeństwa danych (Security Operations Center – SOC) i struktur ISAC SIG (Information Sharing and Analysis Center for Raw Materials and Geodiversity).
– Politechnika Warszawska wnosi do tej współpracy doświadczenie w projektowaniu rozwiązań cyfrowych dla administracji, przemysłu i społeczeństwa. Partnerstwo z PIG-PIB jest dla nas naturalną kontynuacją misji inżynierii służącej bezpieczeństwu – powiedział prof. Mariusz Malinowski.
Partnerstwo to wpisuje się w realizację nowej strategii PIG-PIB, opracowanej z inicjatywy Głównego Geologa Kraju, prof. Krzysztofa Galosa – podkreślił dr Artur Dyczko, Dyrektor oddziału PIG-PIB w Sosnowcu. Jej centralnym elementem jest budowa Centrum Geoinformacji i Cyberbezpieczeństwa w Oddziale Górnośląskim – jako ośrodka odpowiedzialnego za rozwój usług cyfrowych, analitykę danych oraz wdrażanie zaawansowanych narzędzi opartych na AI.
Podpisane porozumienie ma charakter ramowy, zostało zawarte na 10 lat z możliwością przedłużenia, a jego założenia zaczynają być wdrażane już dziś – od wspólnego wniosku do KRMC po pierwsze projekty badawcze w obszarze AI i interoperacyjnych usług cyfrowych.
– To nie tylko formalność, ale realne rozpoczęcie współpracy – podkreśla prof. Krzysztof Szamałek. – Politechnika Warszawska wnosi kompetencje technologiczne i inżynierskie, które pozwalają na bezpieczne wdrażanie innowacji. Naszym wspólnym celem jest cyfrowa tarcza dla danych surowcowych państwa.
– Partnerstwo z PIG-PIB idealnie wpisuje się w strategiczną misję Politechniki Warszawskiej – dodaje prof. Mariusz Malinowski. – Stawiamy na technologie, które służą społeczeństwu i wzmacniają bezpieczeństwo państwa. Politechnika Warszawska jest naturalnym partnerem dla instytucji publicznych w realizacji ich strategii cyfryzacji. Szczególnie z uwzględnieniem najnowszych rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji. Politechnika jest jednym z najbardziej aktywnych ośrodków naukowych w tym obszarze. To właśnie w Politechnice Warszawskiej powstaje najwięcej prac doktorskich powiązanych z tematyką sztucznej inteligencji.
– Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych PW ma ogromne doświadczenie w tworzeniu innowacyjnych rozwiązań z zakresu nowoczesnej elektroniki, informatyki i telekomunikacji – dodaje prof. dr hab. inż. Ewa Niewiadomska-Szynkiewicz, Prodziekan ds. Nauki. – Zespoły naszych naukowców nie tylko prowadzą zaawansowane badania naukowe, ale uczestniczą również w projektach, których rezultaty osiągają wysoki poziom gotowości technologicznej.
Współpraca z PW staje się ważnym krokiem w przekształceniu PIG-PIB w instytucję zarządzającą wiedzą geologiczną z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – na rzecz zrównoważonego rozwoju, bezpieczeństwa danych i nowoczesnego państwa cyfrowego.
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele kierownictwa PIG-PIB, przedstawiciele zarządu Red Ocean Sp. z o.o., Prorektor ds. Nauki PW, Przewodniczący Rady Naukowej Dyscypliny Informatyka Techniczna i Telekomunikacja w PW, Prodziekan ds. Nauki oraz dyrektorzy i zastępcy dyrektorów instytutów wydziału EiTI, Dyrektor Centrum Innowacji PW i Kierowniczka Centralnego Ośrodka Projektowego PW.
Uczestnicy spotkania
Tekst: Artur Dyczko i Ewa Niewiadomska-Szynkiewicz
Zdjęcia: Maciej Stępnik, Politechnika Warszawska
