W dniach 8 – 14 listopada 2018 r. pracownicy Oddziału Karpackiego Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB: dr hab. Leszek Jankowski i dr Robert Kopciowski udali się z wizytą do Rumunii. Celem wyjazdu było zbadanie kilku profili w zewnętrznej części Karpat rumuńskich i nawiązanie kontaktów z pracownikami Uniwersytetu w Jassy; m.in. z prof. Criną Miclaus. Wyjazd związany był z przygotowaniem tematu pn. „Współpraca w zakresie kartografii geologicznej przygranicznych rejonach Polski, Czech, Słowacji i Ukrainy” i miał na celu m.in. zebranie zespołu ekspertów do wykonania map przygranicznych Karpat.
Podczas wyjazdu zbadano profile rejonu brzeżnego Karpat rumuńskich m.in. w celu porównania odkrytych w Karpatach polskich przez L. Jankowskiego tzw. kompleksów chaotycznych z tego typu kompleksami w Rumunii. Wraz z prof. Criną Miclaus zbadano profile głównie warstw menilitowych oraz utworów miocenu w rejonach Piatra Neamt i Tazlu. Uwagę skoncentrowano na zbadaniu profili w Nechit i w dolinie rzeki Kalu.
Osuwiska na terenie rumuńskich Karpat
Karpaty rumuńskie - zlepieńce Bucegi
Opróbowano do badań porównawczych kilka profili eocenu i oligocenu oraz miocenu. Wytyczono profile do badań porównawczych, rozciągniętych od obszaru Karpat wewnętrznych poprzez tzw. Mołdawidy, które można porównać z polskim obszarem Karpat zewnętrznych, tradycyjnie zwanych fliszowymi, czyli utworami utworzonego w późnej kredzie tzw. basenu przedpola.
Profil Lepsa. Warstwy typu stebnickiego
Karpaty rumuńskie są dobrym obszarem do badań porównawczych ze względu na znacznie lepsze odsłonięcia niż w Karpatach polskich. Na uwagę zasługuje m.in. znakomity profil w okolicach Nechit i dolinie Kalu, z niemal całkowitym odsłonięciem utworów eocenu i oligocenu. W profilu rzeki Kalu znajdują się m.in.piękne odsłonięcia wapieni z Doamna wieku eoceńskiego.
Profil Nechit, miocen. System spękań i wypełnienia gipsowe (uskoki normalne)
Profil Nechit, miocen. Spływy bloków gipsów alabastrowych
Karpaty rumuńskie - profil Nechit. Poziomy gipsowe w utworach miocenu
Profil Nechit, miocen - konkrecje gipsowe
Wapienie Doamna. Profil rzeki Kalu
W dolnej części profilu Nechit obserwowano także profil miocenu ze znakomitymi odsłonięciami miocenu z gipsami, wykształconymi głównie jako gipsy alabastrowe. W części mioceńskiej profilu obserwować można doskonale odsłonięte wypełnienia szczelin gipsami i liczne uskoki normalne. W okolicach Tazlau obejrzano odsłonięcia tzw. warstw ze Slon (czyli kompleksy chaotyczne) i profile miocenu z gipsami.
Karpaty rumuńskie - Tazlau, kompleks chaotyczny
Slon - kompleks chaotyczny
Slon - kompleks chaotyczny
Slon - kompleks chaotyczny
Slon - kompleks chaotyczny
Warto zauważyć, że w Karpatach rumuńskich w obręb orogenu wciągnięte są znacznie młodsze niż polskim segmencie utwory miocenu, czy nawet pliocenu.
Obserwacje zakończono w odsłoniętych w okolicach Piatra Neamt utworach miocenu, porównywalnych z sarmackimi utworami przedpola Karpat polskich i ukraińskich, jednakże tam utwory sarmatu wciągnięte są w struktury orogenu Karpat.
Podczas wyjazdu zwiedzano także muzeum w Piatra Neamt z największą kolekcją ryb w warstwach menilitowych Karpat.
Tekst i zdjęcia: Leszek Jankowski
