W dniu 30 marca 2025 r. o godz. 12:18:49.5 (UTC) (31 marca 2025 r. o godz. 01:18:49.5 czasu lokalnego) w pobliżu Królestwa Tonga na Oceanie Spokojnym miało miejsce bardzo silne trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.0. Epicentrum tego zdarzenia zlokalizowane było około 74 km na południowy wschód od Pangai, Tonga. Według European-Mediterranean Seismological Centre (EMSC) źródło wstrząsu zlokalizowane było na głębokości 29 km.
Parametry zjawiska sejsmicznego z dnia 30/03/2025 r. o godz. 12:18:49.5 (UTC), region: Tonga.
Około 2 godziny i 46 minut później wystąpiło kolejne silne trzęsienie ziemi w tym rejonie, tym razem o magnitudzie M6.2. Drugie trzęsienie ziemi rozpoczęło się o godz. 15:04:56.4 (UTC) (31/03/2025 r. o godz. 04:04:56.4 czasu lokalnego). Epicentrum tego zdarzenia zlokalizowane było około 85 km na SE od Pangai, Tonga. Według European-Mediterranean Seismological Centre (EMSC) źródło wstrząsu zlokalizowane było na głębokości 17 km.
Parametry zjawiska sejsmicznego z dnia 30/03/2025 r. o godz. 15:04:56.4 (UTC), region: Tonga.
Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.0 z 30/03/2025 r. o godz. 12:18:49.5 UTC oraz M6.2 z 30/03/2025 r. o godz. 15:04:56.4 UTC, region: Tonga (opracowanie PSG, mapa bazowa: Nations Online Project).
Zjawisko o magnitudzie M7.0 z dnia 30/03/2025 r. było najsilniejszym, jakie zarejestrowane od dnia 10/05/2023 r., kiedy to wystąpiło w rejonie Tonga na głębokości 200 km trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.6. Narodowa Agencja Oceanów i Atmosfery (NOAA) wydała o 12:29 (UTC) ostrzeżenie o możliwości wystąpienia fal tsunami dla wybrzeży znajdujących się w promieniu 300 km od epicentrum trzęsienia ziemi, sięgających do 0,3 metra powyżej poziomu pływów. O godz. 13:22 (UTC) agencja poinformowała, że zagrożenie tsunami minęło. Ze względu na znaczącą odległość obszaru epicentralnego od terenów zamieszkałych, centra sejsmologiczne (USGS i EMSC) otrzymały od mieszkańców niewielką liczbę zgłoszeń dotyczącą odczucia efektów trzęsienia ziemi (<30).
Wysoka sejsmiczność rejonu Tonga związana jest z granicą, długości około 2200 km, pomiędzy płytą australijską i pacyficzną, która rozciąga się na północ od Nowej Zelandii do 250 km na południe od Samoa. W obszarze tym oceaniczna litosfera Pacyfiku szybko zanurza się (subdukuje) na zachód pod płytę australijską. Na północnym krańcu rowu Tonga granica pomiędzy płytami zakrzywia się ostro na zachód i wzdłuż 700 kilometrowego odcinka zmienia swój charakter z subdukcji normalnej na subdukcję ukośną i struktury przesuwcze1.
Trzęsienie ziemi o magnitudzie M7.0 z dnia 30/03/2025 r., godz. 12:18:49.5 (UTC) w regionie Tonga zarejestrowane zostało również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Na rysunku poniżej zaprezentowano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane na wybranych stacjach Sudeckiej Sieci Sejsmologicznej: KLET (Kletno), OSOW (Osówka), WIRY (Wirki), ZLOT (Złoty Stok). Odległości stacji od epicentrum wstrząsów są w zakresie od 16226 do 16553 km. Pierwsze wstąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacjach po upływie średnio 19 min 44.8 s od momentu zdarzenia.
Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.0 z epicentrum w regionie Tonga z dnia 30/03/2025 r., godz. 12:18:49.5 (UTC) zarejestrowany na wybranych stacjach Sudeckiej Sieci Sejsmologicznej. Na wykresie składowej Z zaznaczono pierwsze wstąpienia fali sejsmicznej (P).
Trzęsienie ziemi o magnitudzie M6.2 z dnia 30/03/2025 r., godz. 15:04:56.4 (UTC) w regionie Tonga zarejestrowane zostało również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Poniżej zaprezentowano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane na wybranych stacjach Sudeckiej Sieci Sejsmologicznej: KLET (Kletno), OSOW (Osówka), WIRY (Wirki), ZLOT (Złoty Stok). Odległości stacji od epicentrum wstrząsów są w zakresie od 16238 do 16565 km. Pierwsze wstąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacjach po upływie średnio 19 min 44.55 s od momentu zdarzenia.
Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M6.2 z epicentrum w regionie Tonga z dnia 30/03/2025 r., godz. 15:04:56.4 (UTC) zarejestrowany na wybranych stacjach Sudeckiej Sieci Sejsmologicznej. Na wykresie składowej Z zaznaczono pierwsze wstąpienia fali sejsmicznej (P).
Efekty trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.0 z dnia 30/03/2025 r., godz. 12:18:49.5 (UTC) oraz M6.2 z 30/03/2025 r. o godz. 15:04:56.4 UTC, którego obszar epicentralny był zlokalizowany w regionie Tonga widoczne są również w zapisie monitoringu składowej pionowej siły ciężkości w laboratorium geodynamicznym stacji PSG w Hołownie. Obraz falowy zjawiska, który został zarejestrowany grawimetrem pływowym gPhoneX nr 165 przedstawiono poniżej.
Fragment zapisu (przyspieszenia) z monitoringu grawimetrycznego pola siły ciężkości na stacji PSG HOLO w Hołownie (gm. Podedwórze, pow. parczewski) zarejestrowany w trakcie przejścia przez punkt obserwacji grawimetrycznych fal sejsmicznych wygenerowanych w ognisku trzęsienia ziemi o magnitudzie M7.0 z 30/03/2025 r. o godz. 12:18:49.5 UTC oraz M6.2 z 30/03/2025 r. o godz. 15:04:56.4 UTC.
1Benz, H.M., Herman, Matthew, Tarr, A.C., Furlong, K.P., Hayes, G.P., Villaseñor, Antonio, Dart, R.L., and Rhea, Susan, 2011, Seismicity of the Earth 1900–2010 eastern margin of the Australia plate: U.S. Geological Survey Open-File Report 2010–1083-I, scale 1:8,000,000.
Raport został opracowany przez zespół wykonawców PIG-PIB z Centrum Geozagrożeń na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska w ramach projektu pt. Monitoring geodynamiczny Polski finansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
